Czy Bóg jest ukryty? Przecież w Chrystusie dał nam się odnaleźć i spojrzeć w Swoje pełne miłości oblicze. Jego bliskość, z którą w trudzie oswajamy własne serce, jest jednak czymś więcej niż to, co dostępne zmysłom, uczuciom albo myślom. W tym znaczeniu można powiedzieć, że Bóg jest ukryty i chce, by ci, którzy szukają Go w sobie, przedzierali się przez gąszcz wszystkiego, co nie jest Nim, w świat ducha z wszystkimi jego możliwościami. Wokół tajemnicy ukrytego Boga toczyło i toczy się życie karmelitanek bosych. Św. Jan od Krzyża wyraził ją w piękny sposób w jednej ze strof swojej „Pieśni duchowej”: „Bądź ukryty, Kochanie,/obliczem swoim spójrz na górskie szczyty,/bez słów niech się to stanie,/lecz spójrz, co towarzyszy/tej, która biegnie po wyspach przedziwnych” (św. Jan od Krzyża PD 19 – tłumaczenie dosłowne).

Po drugiej stronie kraty

Do tajemnicy dochodzi się jednak powoli. Pierwsze próby wypadają różnie. Zważywszy, że pierwszym, co uderza po przekroczeniu progów Karmelu, są mury i kraty – nic dziwnego. Skojarzenie z więzieniem może zrodzić się nawet w pobożnym umyśle. Jak poprowadzić tok myślenia od owej „skandalicznej” dla niektórych kraty do tajemnicy Boga? Przede wszystkim zgodzić się zaraz na początku, że nie wszyscy zrozumieją a ci, którzy zrozumieją, ogarną to raczej sercem niż rozumem. Takie doświadczenie jest znane i nam – z tej drugiej strony kraty.

Świat z naszej strony kraty jest przede wszystkim ogołocony z wielkiej ilości zewnętrznych bodźców, jakie bombardują współczesnych ludzi – chcących tego czy nie. To wielka siła klauzury – ona naprawdę wycisza, żeby zaczęły dobrze funkcjonować zmysły i władze duszy. Tak, tak... każdy człowiek je posiada! Milczenie zachowywane w ciągu dnia ma zostawiać serce zajęte Bogiem. Ma prowadzić do kontemplacji, czyli miłosnego patrzenia w oczy Bogu, którego widzi się obecnego w sobie. Codzienne, całkiem zwyczajne prace, jakie wykonujemy, nie muszą wcale przerywać tego spojrzenia. Można być równocześnie tu, gdzie się jest i w Bogu. To nazywa się kontemplacją. Do tego zmierzamy dzień po dniu, pozwalając by milczenie, które czasem dużo kosztuje, przeradzało się na stałe w spojrzenie. Jeżeli nie bierzemy czynnego udziału w życiu po tamtej stronie kraty, to dlatego, by zaświadczyć, że istnieje inny sposób obecności – duchowa bliskość, dla której nie ma granic.

Codzienna karmelitańska miłość

Prawdziwość tego spojrzenia weryfikuje codzienna miłość. Jest w karmelitańskich wspólnotach kogo kochać. Nasza liczy obecnie 16 sióstr w różnym wieku i z różnymi temperamentami. Nawet przy dużym udziale milczenia, trzeba sporo trudu, by każda siostra była naprawdę jak siostra. Oprócz milczenia jest wspólny udział w Eucharystii (Komunia św. udzielana przez kratę), wspólnie odmawiany brewiarz, wspólne posiłki (jedna z sióstr czyta coś wzmacniającego ducha, gdy reszta wzmacnia ciało jarskim posiłkiem), dwie godziny radosnego spotkania wspólnoty ze sobą – w południe i wieczorem. W czasie tego spotkania nie tylko można mówić, ale trzeba i to tak, by sprawy dokonywały się w miłości.

Nie od zawsze bose

Karmelitanki nie od zawsze były bose. Pierwsze pojawiły się w wieku XV oczywiście w pobliżu istniejących już od dawna karmelitów, których długą i ciekawą historię pominiemy w tym miejscu. Były od początku mniszkami, czyli osobami żyjącymi w odosobnieniu klauzury. Nie pustelniczkami, bo żyły wspólnie, ale za murem i za kratami. Oddawały się modlitwie razem z Maryją – Matką, Siostrą i Królową. Były to nieraz wielkie zgromadzenia, mówi się, że w Hiszpanii, w klasztorze Wcielenia żyło razem blisko 200 sióstr. Do tego właśnie klasztoru wstąpiła św. Teresa od Jezusa. W tym roku świętujemy 500-lecie jej urodzin! Od niej zaczął się Karmel Bosy, czyli karmelici bosi i karmelitanki bose (1562 r.). Ona nadała kontemplacji wymiar eklezjalny, czyli dała się przekonać Duchowi Świętemu, że owym miłosnym spojrzeniem można ogarniać sprawy Kościoła, sprawy osób przychodzących do klasztornej furty, by prosić o modlitwę, i cały świat. Ona nadała wspólnotom rys „małego Kolegium Chrystusa”, czyli gromadki (nie więcej niż 21 wciąż tych samych sióstr) zjednoczonej w Bogu.

Do Polski pierwsze córki św. Teresy przybyły z Belgii w 1612 r. a do Przemyśla – z jednego z dwóch krakowskich klasztorów – w 1884 r., przywiezione przez św. Rafała Kalinowskiego. Nasze więzi z archidiecezją każą przywołać takie postaci, jak: św. Józef Sebastian Pelczar, bł. Bronisław Markiewicz, bł. Jan Balicki i wielu innych.

Wszystkich, którzy potrzebują modlitwy w swoich intencjach (kto nie potrzebuje?), zapewniamy, że są obecni w naszym byciu przed Panem.