Ślad legionistów w Żywcu

Wędrując niedawno po pięknej Żywiecczyźnie i zapoznając się z jej interesującą przeszłością, w centrum Żywca, na ścianie wiekowej kamiennej dzwonnicy, ujrzałem tablicę z 1934 r. z napisem, który świadczył o wielkim patriotyzmie mieszkańców tej ziemi. Mówił o wyruszeniu w sierpniu 1914 r. z Żywca ponad 1000 legionistów na pełen chwały krwawy szlak bojowy, by, jak powiedział Józef Piłsudski, „czynem wojennym budzić Polskę do zmartwychwstania”. Napis ten skłania do głębszej refleksji.
Corocznie 6 sierpnia (w rocznicę wymarszu legionistów) odbywają się Marsze Szlakiem I Kompanii Kadrowej na trasie Kraków - Kielce, które są znane naszym rodakom kultywującym tradycje patriotyczno-niepodległościowe. Natomiast szerzej nieznana jest bitwa, którą legioniści (w tym z Żywiecczyzny) pod dowództwem Józefa Piłsudskiego stoczyli z oddziałami rosyjskimi w dniach 16-23 września 1914 r., zwana w literaturze bitwą korczyńską. Bitwa ta, w której uczestniczyli prawie wszyscy przyszli najwyżsi dowódcy Wojska Polskiego II RP, stanowiła chrzest bojowy legionistów. Jednym z elementów tej bitwy był bój pod Czarkowami (leżącymi obecnie na terenie gminy Nowy Korczyn w woj. świętokrzyskim), stoczony 23 września 1914 r., w którym poległ bohaterską śmiercią pluton Czesława Młota-Fijałkowskiego, nie cofając się ani o krok.
W 1928 r. wybudowano w tym miejscu pomnik Zwycięstwa Legionów, ku czci poległych legionistów, pod którym odbywały się corocznie uroczystości religijno-patriotyczne z udziałem przedstawicieli najwyższych władz państwowych. Uroczystości te były objęte patronatem Prezydenta RP prof. Ignacego Mościckiego. Pomnik w Czarkowach przetrwał do 8 stycznia 1945 r., kiedy to został w barbarzyński sposób wysadzony w powietrze przez wkraczającą na te tereny Armię Czerwoną. W latach 1989-92, staraniem Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika Zwycięstawa Legionów w Czarkowach, pomnik został odbudowany, odsłonięty i poświęcony 20 września 1992 r., w rocznicę boju pod Czarkowami. W 2009 r. uroczystości upamiętniające 95. rocznicę bohaterskiego boju zostały (na mój wniosek) objęte honorowym patronatem Prezydenta RP prof. Lecha Kaczyńskiego, który nawiązał w ten spoób do najwspanialszych tradycji religijno-patriotycznych Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Wrześniowe uroczystości w Czarkowach odbywają się od 1989 r. corocznie, zazwyczaj w niedzielę najbliższą daty 23 września, o czym warto pamiętać i w miarę możliwości w tych uroczystościach religijno-patriotycznych uczestniczyć.
Stanisław Rembowiecki
Nowa Sól

Oczekujemy na listy pod adresem:
„Niedziela”, ul. 3 Maja 12
42-200 Częstochowa.
Na kopercie należy napisać: „Listy”
redakcja@niedziela.pl