Pierwszym „formalnym” tekstem liturgicznym Eucharystii jest antyfona na wejście. Niestety zazwyczaj w praktyce parafialnej nie mamy okazji jej usłyszeć, a szkoda, bo wprowadza ona w misterium danego dnia.

Czym jest antyfona?

Sama nazwa „antyfona” wywodzi się z greki i można ją przetłumaczyć jako „przeciwny głos” lub „odpowiedź naprzemienna”. Jest to werset pochodzący z Pisma Świętego lub z tekstów napisanych przez świętych. Najczęściej z antyfonami możemy się spotkać przy celebracji Liturgii Godzin, gdzie zaczynają oraz kończą każdy psalm, pieśń i kantyk. W liturgii Mszy odnowionej po II Soborze Watykańskim mamy dwie antyfony: na wejście i na komunię (przed soborem byłą jeszcze trzecia – na offertorium). Antyfony są zazwyczaj zastępowane przez pieśń na wejście i na komunię, zgodnie z zapisami Ogólnego Wprowadzenia do Mszału Rzymskiego: „można wykonać antyfonę z psalmem podane w Graduale Rzymskim lub w Graduale zwykłym, albo też inny zgodny z czynnością świętą, z treścią dnia lub okresu liturgicznego śpiew, którego tekst został zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu”. Antyfony można usłyszeć najczęściej wtedy, gdy zdarzy nam się uczestniczyć w Mszy recytowanej, bez żadnych śpiewów.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że pieśń na wejście (jak i każda inna pieśń wykonywana podczas liturgii) nie może być dowolną piosenką o tematyce okołoreligijnej, lecz powinna spełniać szereg wymagań. Śpiew nie jest „oprawą Mszy”, ale jej integralną częścią.

Antyfony a uczestnictwo w liturgii

Warto zaznajomić się z treścią antyfony danego dnia, bo poznanie jej pozwala lepiej przyjąć słowo, które Bóg kieruje do każdego z nas w konkretnej celebracji. Przykładowo XXVIII Niedziela Zwykła ma antyfonę „Jeżeli zachowasz pamięć o grzechach, Panie, * Panie, któż się ostoi. * Ale Ty, nasz Boże, * udzielasz przebaczenia”. Kolekta tego dnia mówi o gorliwości do pełnienia dobrych uczynków, a Ewangelia zachęca do wypełniania przykazań i podjęcia ubóstwa. Możemy zauważyć ścieżkę, którą wskazuje nam liturgia: oczyszczenie z grzechów prowadzi do otwarcia na łaskę, która z kolei pobudza gorliwość do pełnienia dobrych uczynków, a w szczególności do podążania drogą przykazań. Wprawdzie słysząc antyfonę, nie wiemy jeszcze co czeka nas później, ale otrzymujemy na wstępie klucz do interpretacji całej celebracji w kontekście roku liturgicznego.

Dobre rozpoczęcie liturgii to już połowa sukcesu. Następnym razem, gdy będziesz na Mszy, postaraj się zapoznać wcześniej z tekstem antyfony na wejście. Jeśli to Ci się nie uda, to spróbuj chociaż wsłuchać się w tekst pieśni na wejście i podejmij śpiew wraz z innymi. W ten sposób wejdziesz w liturgię i nawiążesz wspólnotę z braćmi i siostrami zgromadzonymi w kościele.