Jednym z najbardziej lubianych przeze mnie momentów wakacji jest zwiedzanie polskich kościołów – często połączone z uczestnictwem we Mszy św. – ale nie tylko tych znanych, sławnych, największych. Bardzo cenię wizyty w świątyniach zwykłych, niekoniecznie zabytkowych, które służą mieszkańcom polskich wsi i małych miasteczek. Są one fascynującym zapisem historii także na Ziemiach Odzyskanych, przez pamiątkowe tablice, również opowieścią o utraconej rodzinnej ziemi. Lubię też iść później tropem świętych, którzy patronują danej parafii, szukać o nich wiedzy. Widać tam też zwykle, jak wiele dobra czynią wspólnoty katolickie, z jak dużym poświęceniem i zaangażowaniem pracują zakonnice i księża. Obraz to radykalnie odległy od tego, co prezentują największe media.

Ale w tym roku te podróże po świątyniach były mniej swobodne. Wyczuwa się bowiem niepokój związany z każdym nieznanym przybyszem. Dużo więcej kościołów jest zamykanych tuż po Mszy św. i nieudostępnianych turystom. „Widzą państwo, obawiamy się ataku, profanacji, bandytyzmu. Straszny czas przyszedł...” – tłumaczyła siostra zakonna w pięknej katedrze na Pomorzu Zachodnim. Ma to swoje podstawy. Mnożą się wulgarne ataki na świątynie, księża są popychani, opluwani, dźgani nożami, ich twarze krwawią. Pewien młody, wspaniały ksiądz opowiadał niedawno w mojej parafii, jak będąc na wycieczce z ministrantami, zetknął się z nieznaną mu wcześniej skalą agresji i wyzwisk. Starsi księża podobno znoszą to lepiej, pamiętają bowiem czasy komunizmu i tamte zagrożenia (choć nieco inne), są zahartowani. Młodsi radzą sobie z tym gorzej.

Podnoszę te sprawy jednak nie po to, by dokładać kolejną porcję pesymizmu. Diagnoz, że tej bitwy o cywilizację wygrać się nie da, że pewnie i my jako naród zostaniemy przerobieni, zreedukowani, jak to się dokonało w ciągu kilkudziesięciu lat na Zachodzie, jest aż nadto. Takie czarne rozważania nic nie wnoszą, nic nie zmieniają. Nasze wysiłki powinniśmy skupić – oczywiście, oprócz modlitwy – na szukaniu źródeł społecznej siły. A te są wielkie. Musimy pamiętać, że każda forma samoorganizacji społecznej ma znaczenie. Trzy osoby liczone z osobna wiele może nie znaczą, ale jeśli te trzy osoby zawiążą komitet, grupę wspólnego działania, i będą konsekwentnie protestowały przeciw złu, promowały dobro – mogą już wiele w swoim środowisku zmienić. Nikt z nas sam nie zatrzyma walca propagandy wrogiej katolicyzmowi, ale jeśli znajdziemy czas, by wesprzeć księży i zakonnice z naszej parafii, by powiedzieć, jak cenimy to, że są z nami – to już może być bardzo dużo. Jeśli znajdziemy odwagę, by zaprotestować przeciw wejściu do naszej szkoły zajęć demoralizujących dzieci, to też ma to znaczenie. Podobnie jak rozmowa z dziećmi i wnukami. Nie należy się zrażać niepowodzeniami. Świadectwo i opowieści starszych często zaczynają pracować z opóźnieniem, ale nigdy nie przepadają. Taki wysiłek nadaje też naszemu życiu dobry sens.

W tym ciężkim czasie każdy musi dać z siebie więcej, każdy powinien rozumieć, że ten rozpędzony tęczowy walec bardzo liczy na naszą demobilizację, odpuszczenie, strach i lenistwo.

* * *

Michał Karnowski
Publicysta tygodnika „Sieci” oraz portalu internetowego wPolityce.pl