Święty Paweł urodził się w Tarsie w Cylicji ok. 8 roku po Chrystusie, w rodzinie żydowskiej, legitymującej się przynależnością do pokolenia Beniamina. Solidne wykształcenie młody Szaweł otrzymał w Jerozolimie u stóp Gamaliela, jednego z najwybitniejszych ówczesnych rabinów. Zdobył wiedzę nie tylko w zakresie znajomości Biblii i historii Izraela, ale także w dziedzinie kultury hellenistycznej.

Z Dziejów Apostolskich dowiadujemy się, że przez długi czas był bezwzględnym prześladowcą chrześcijan. Sam o tym także wspomina w swoich Listach (Ga 1,13; Flp 3,6; 1 Tm 1,13).

Jako prześladowca chrześcijan Szaweł był świadkiem męczeńskiej śmierci św. Szczepana. Około 36 roku pod Damaszkiem miał widzenie Chrystusa Zmartwychwstałego, który go powołał do głoszenia Ewangelii wśród pogan. Zgodnie z poleceniem Szaweł przyjął chrzest i stał się gorliwym głosicielem Chrystusa wśród pogan.

Po krótkim pobycie na Pustyni Arabskiej rozpoczął głoszenie Ewangelii w Damaszku. Potem udał się do Jerozolimy i nawiązał kontakt z niektórymi Apostołami, również z Piotrem. Następnie wyruszył do rodzinnego Tarsu i do Antiochii.

Odbył też trzy podróże misyjne: pierwszą w latach 45-49 (Cypr, środkowa część Azji Mniejszej: Pamfilia, Pizydia, Likaonia), w której towarzyszyli mu Barnaba i Jan Marek.

Po pierwszej podróży Paweł przybył do Jerozolimy i wziął w 50 roku udział w soborze jerozolimskim.

Po spotkaniu z Apostołami w Jerozolimie udał się w drugą podróż misyjną (50-52). Dotarł w niej aż do dzisiejszej Grecji. Towarzyszył mu z początku Sylas, a potem Tymoteusz i prawdopodobnie Łukasz, późniejszy Ewangelista. Trzecia podróż misyjna trwała najdłużej i przebiegała w latach 53-58. Swoim zasięgiem objęła zachodnie wybrzeże dzisiejszej Azji Mniejszej i znaczą część terenu dzisiejszej Grecji.

Z czasu trzeciej podróży pochodzi najwięcej listów apostolskich pisanych do założonych przez Pawła pierwszych gmin chrześcijańskich. Po powrocie z trzeciej podróży i zawiezieniu do Jerozolimy darów dla ubogich Paweł został aresztowany i po krótkim przesłuchaniu przez arcykapłana Ananiasza i Sanhedryn przewieziony do Cezarei Nadmorskiej, gdzie został wtrącony do więzienia przez namiestnika Feliksa.

W więzieniu przebywał jakieś 2 lata. Jako obywatel rzymski zażądał od namiestnika Festusa, by jego sprawa była rozpatrzona przed Cezarem, na co uzyskał zgodę. Udał się przeto do Rzymu. Tam przebywał w więzieniu prawie trzy lata. Cieszył się jednak względną swobodą, dlatego mógł prowadzić działalność apostolską. Stąd napisał trzy listy więzienne.

Po wyroku uniewinniającym Paweł, opuściwszy więzienie, odwiedził niektóre gminy w Azji Mniejszej. Następnie został ponownie uwięziony. Około roku 67 znalazł się znowu w rzymskim więzieniu i tam został ścięty. Jego śmierć męczeńską upamiętnia Bazylika św. Pawła za Murami w Rzymie.

Oprac. Julia A. Lewandowska