Czas czterdziestodniowego oczekiwania już się zaczął. Jest to nasz czas do przygotowania się aby w pełni uczestniczyć w szczycie Liturgii całego roku, jakim jest Święte Triduum Paschalne. Tak jak Chrystus, który udał się na pustynię, by tam modlić się, pościć i walczyć z szatanem, tak i my, wierni, idąc za Jego przykładem będziemy czynić podobnie.

Nabożeństwa Wielkiego Postu

Nabożeństwem nieodłącznie związanym z przeżywaniem Wielkiego Postu są Drogi Krzyżowe, zazwyczaj odprawiane w piątki. Od niedawna przyjął się zwyczaj w naszej diecezji, aby w miastach, parafie brały udział w miejskich drogach krzyżowych. Takie będzie m.in. w Tarnobrzegu, Stalowej Woli i Sandomierzu.

Publiczne rozważanie Męki Pańskiej stanowi wspaniały przykład i wyraz wzajemnej łączności chrześcijan w przeżywaniu swojej wiary. Niewątpliwie rzesze wiernych w piątkowe południa będę uczestniczyć w nabożeństwach Drogi Krzyżowej w swoich rodzinnych parafiach lub będą odprawiać je w domu.

Wielkiego Postu również nie można sobie wyobrazić bez udział w „Gorzkich Żalach”. W niedzielne popołudnia wnętrza kościołów i kaplic wypełniają się ludźmi, którzy przed wystawionym Najświętszym Sakramentem śpiewają pieśni o treści pasyjnej po czym wsłuchują się w kazania pasyjne. Zwyczaj odprawiania „Gorzkich Żalów” ma już ponad 300 letnią tradycję i nadal cieszy się niesłabnącym powodzeniem wiernych.

Czas od Środy Popielcowej do Triduum Paschalnego ma charakter pokutny. Powinien być to czas wyciszenia się i kontemplacji. W tym okresie każdy chrześcijanin powinien odbyć własną drogę na pustynię, oddalić się nieco od codziennego zgiełku, znaleźć chwilę, by pobyć na modlitwie, na rozmowie z Bogiem. Dobrym czasem może być sobotni wieczór, gdy np. możemy rozważać czytania z niedzieli i tym samym lepiej przygotować się do Mszy św. czwarte przykazanie kościelne mówi: „Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w okresach pokuty powstrzymywać się od udziału w zabawach”. Dawniej, nie było mowy o jakiejkolwiek zabawie, nie urządzano w tym czasie także wesel. Powstrzymywano się od śpiewów i tańców, by wyciszyć się i bardziej poczuć pokutny charakter tego okresu. Dziś, coraz częściej to przykazanie jest łamane. Nawet w piątki słychać z pobliskich dyskotek czy świetlic muzykę. Codziennością stały się „osiemnastki”, organizowane również w Wielkim Poście. Stąd apel do naszych czytelników, by w okresie Wielkiego Postu zachować powagę, która od wieków stanowi element naszej tradycji. Przykładem takiego wyciszenia się i kontemplacji mogą być rekolekcje dla dziewcząt, które organizuje Zgromadzenie Sióstr św. Dominika w Tarnobrzegu Wielowsi w dniach od 18 do 23 lutego br.

Dobre zwyczaje

Zapewne starsi nasi czytelnicy pamiętają jeszcze, jak przeżywano okres Wielkiego Postu w latach ich młodości czy dzieciństwa. Dawniej praktykowano bardzo surowy 40-dniowy post, podczas którego obowiązywała wstrzemięźliwość od potraw mięsnych. W Środę Popielcową wypalano patelnie i naczynia kuchenne, by nie pozostała na nich nawet odrobina tłuszczu. Środa i piątek były dniami szczególnie surowego postu. Niektórzy ograniczali się w tych dniach do spożywania jedynie chleba i wody lub zupełnie rezygnowali z przyjmowania posiłków. Dziś do wstrzemięźliwości jesteśmy zobowiązani w Środę Popielcową i w Wielki Piątek (post ilościowy i jakościowy) oraz we wszystkie piątki podczas całego roku. Ten czas sprzyja podejmowaniu postanowień wielkopostnych, np. rezygnacji z „małych przyjemności”.

Obowiązki chrześcijańskie

Podczas Wielkiego Postu powinniśmy wspierać ubogich i ludzi potrzepujących, nie tylko w sensie materialnym, ale również duchowym. Okazją do takich działań stają się np. zbiórki organizowane w kościele, zbiórki żywności przeprowadzane w sklepach, czy paczki z żywnością przynoszone do kościoła.

W naszej diecezji istnieją wspólnoty, które włączają się w przygotowanie paczek na święta dla najuboższych np. Domowy Kościół, Klub Inteligencji Katolickiej, Akacja Katolicka czy punkty charytatywne działające przy parafiach. Jałmużną może być również dobre słowo, czas poświęcony na rozmowę, czy pomoc w codziennym życiu. Ważne jest aby nasze wsparcie wynikało z serca.

Niewątpliwie prym w niesieniu pomocy materialnej wiedzie „Caritas”. Nasza diecezjalna Caritas od wielu lat prowadzi aukcję charytatywną „Jałmużna Wielkopostna”. Do parafii diecezji sandomierskiej w tym roku trafiło już 30 tys. skarbonek. Przez cały okres Wielkiego Postu rodziny lub indywidualne osoby składają do nich dobrowolne ofiary pieniężne. Na koniec Wielkiego Postu skarbonki trafiają do kościołów. Zebrane w ten sposób ofiary są przeznaczone na działalność charytatywną w parafii i w diecezji. W tym roku akcja odbywa się pod hasłem „Wiara działająca w miłości”. Wiara bez miłości nie przynosi owocu, a miłość bez wiary byłaby uczuciem niestabilnym, pełnym wątpliwości. Wiara i miłość potrzebują siebie nawzajem, tak że jedna pozwala drugiej, by mogła się zrealizować. Niemało chrześcijan z miłości poświęca swoje życie ludziom samotnym, opuszczonym lub wykluczonym. Niosą im wsparcie i pomoc, ponieważ widzą w nich samego Chrystusa.

Na skarbonkach umieszczone jest wezwanie, które brzmi: „Zrezygnuj w Wielkim Poście z jakiejś przyjemności i złóż ofiarę do skarbonki. Tegoroczna jałmużna pomoże w leczeniu dzieci i osób starszych”. Skarbonki wzięte do domów przypominają o potrzebie praktykowania jałmużny, jako elementu życia chrześcijańskiego. Ma to duże znaczenie dla rozwoju duchowego we współczesnym, bardzo komercyjnym społeczeństwie. Ludzie, w tym katolicy, często zapominają o znaczeniu jałmużny. Skarbonki i cała akcja mają nam o tym przypominać.

Jałmużna Wielkopostna” przyczynia się także do rozwoju życia religijnego, buduje więź chrześcijańskiej miłości we wspólnocie wiary. Sprawia, że katolik staje się bardziej autentycznym znakiem obecności Chrystusa.

W naszej diecezji

Przez dwa dni - 22 i 23 marca Caritas Diecezji Sandomierskiej organizuje Wielkanocną Zbiórkę Żywności. Organizatorzy zachęcają do aktywnego udziału w tej akcji. Wystarczy, że każda osoba robiąca zakupy włoży do specjalnie przygotowanych koszy po jednym produkcie o długim terminie ważności, by pomóc naprawdę wielu ubogim osobom. Produkty o wydłużonym terminie ważności to: mąka, kasza, ryż, makaron, olej, konserwy, dania gotowe, przetwory owocowo - warzywne, herbata, kakao, słodycze, płatki kukurydziane, musli, itp.

Z zebranych produktów wolontariusze Caritas przygotowują paczki żywnościowe, które następnie są przekazywane osobom ubogim. O wielkości paczki przeznaczonej dla danej rodziny decyduje ilość osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym. Do każdej z paczek zostanie dołączana wędlina, chleb i cukrowy Baranek Wielkanocny.

Caritas Diecezji Sandomierskiej przygotowała także 20 tys. Baranków Wielkanocnych, które będą do nabycia w parafiach w okresie Wielkiego Postu. Zebrane w ten sposób pieniądze posłużą w zorganizowanie letniego wypoczynku dla dzieci i młodzieży z biednych rodzin.

Pomysowość młodych

Również inicjatywy młodzieży, należącej do wspólnot istniejących w naszej diecezji, są godne naśladowania i włączenia się w nie. Piękną akcję prowadzi podczas Wielkiego Postu Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży: Duchowe 112. Jest to akcja, której celem jest niesienie duchowej pomocy potrzebującym. W dzisiejszym świecie człowiek boryka się z różnymi problemami, czasami bywają chwile, że sam nie daje rady. Często bywa tak, że wstydzi się wyznać co go trapi, jest skrępowany, gdy chce kogoś poprosić o pomoc. Wolontariusze Duchowy 112 zapewniaj wsparcie modlitewne, a koordynator gwarantuje pełną anonimowość. Każda osoba, która potrzebuje duchowej pomocy, niezależnie od wieku czy statusu społecznego, może wysłać SMS-a pod numer 797-087-373. Akcja jest w pełni niekomercyjna, więc ani organizatorzy ani uczestnicy akcji nie czerpią z niej żadnych korzyści materialnych (płaci się wg taryfy operatora). W treść wiadomości należy wpisać intencję, w jakiej modlić się będą duchowi wolontariusze. Są to ludzie, którzy poprzez swoją modlitwę pragną pomagać potrzebującym, zaakceptowali regulamin i sumiennie spełniają swoje obowiązki modlitewne. Każdy duchowy wolontariusz należy do jednej grupy. Istnieje siedem grup modlitewnych, każda przez jeden dzień w tygodniu pełni dyżur. Wynika z tego, że duchowy wolontariusz raz w tygodniu modli się w nadesłanych intencjach.

Duchowym wolontariuszem może zostać każdy, kto posiada dobre chęci i pragnie poprzez swoją modlitwę i duchową pomoc wspierać potrzebujących. Nie musi być KSM-owiczem, ani członkiem jakiejkolwiek innej kościelnej organizacji. Wystarczy, że zgłosi się do koordynatora Duchowe 112 (Paulina Kaczor tel: 507-570-709; e-mail: pkaczorek@gmail.com) i zaakceptuje regulamin akcji.

Podobnie jak w ubiegłym roku, członkowie oddziałów KSM w swoich parafiach przygotują koszyczki ze święconką dla osób chorych i starszych. Przygotowane przez młodzież koszyczki w Wielką Sobotę zostaną poświęcone w kościele i zaniesione do osób, które nie są w stanie same tego zrobić.

Dla rodziny

Wieczornice wielkopostne są obecnie mniej praktykowane, a szkoda... Okres Wielkiego Postu jest idealnym czasem, by je sobie przypomnieć i np. przynajmniej na kilka wieczorów wyłączyć telewizor i poświęcić ten czas rodzinie. Można wtedy czytać książki religijne, poezję, albo wspólnie śpiewać pieśni religijne.